ဖွဲ့စည်းပုံ ဖျက်သိမ်းရန်ကြိုးပမ်းပြီး အနာဂါတ် ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီအတွက် ပဋိဉာဉ်စာတမ်း ထုတ်ပြန်

 ဖွဲ့စည်းပုံ ဖျက်သိမ်းရန်ကြိုးပမ်းပြီး အနာဂါတ် ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီအတွက် ပဋိဉာဉ်စာတမ်း ထုတ်ပြန်

သတင်းနှင့် မီဒီယာ ကွန်ရက်။
၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၁ ရက်။

မတ်လ ၃၁ ရက်နေ့ညက ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော်ကိုယ်စားပြု ကော်မတီ CRPH က ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေကို ဖျက်သိမ်းလိုက်သည်ဟု ကြေညာသကဲ့သို့ တစ်ဖက်မှာလည်း အာဏာရှင်စနစ် ပပျောက်ရေး၊ ပြည်သူ့ အစိုးရပေါ်ထွန်းရေးနှင့် ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီ တည်ဆောက်ရေးအတွက် ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီ ပဋိညာဉ်စာ တမ်း ကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေ အပြီးသတ် ဖျက်သိမ်းကြောင်း ကြေညာချက်ကို တော်တော်များများက ကြိုဆို ခဲ့ ကြပေမယ့် ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီ ပဋိညာဉ် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စု ကြေညာစာတမ်း အပေါ်မှာတော့ လိုအပ်ချက်များရှိနေသည်ဟု နိုင်ငံရေး လေ့လားသုံးသပ်သူများနှင့် ဥပဒေပညာရှင်အချို့က ဝေဖန်ထောက် ပြ ပြောဆိုနေကြသည်။

၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ ဖျက်သိမ်းလိုက်သည့်အတွက် ရှေ့ဆက်နိုင်ငံတော် တည်ဆောက်ရေးမှာ ဘယ်လို အကျိုး ဆက်တွေ ဖြစ်လာနိုင်သလဲ၊ CRPH က ထုတ်ပြန်လိုက်သည့် ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီ ပဋိညာဉ် ဖက်ဒရယ်ဒီ မိုကရေစီ ပြည်ထောင်စု ကြေညာစာတမ်းမှာရော ဘာလိုအပ်ချက်တွေ ရှိနေပါသလဲ စသည့် အကြောင်း အရာ များကို ဖက်ဒရယ်ရေးရာနှင့် ပေါ်လစီစင်တာ၏ ဒါရိုက်တာ နိုင်ဗညားမွန်ကို ဆက်သွယ် မေးမြန်းထားရာမှာ သူက အခုလို သုံးသပ်သည်။

နိုင်ဗညားမွန် – မနေ့ကနေပြီးတော့ CRPH က နေပြီးတော့ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေကို ဖျက်သိမ်းကြောင်း ကြေညာလိုက်တဲ့အပေါ်မှာကျတော့ ကျနော်ဖက်ဒရယ် အရေး လုပ်လှုပ်ရှားသူ တစ်ယောက်အနေနဲ့ပေါ့နော် ဒီနိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူတစ်ယောက်အနေနဲ့ပဲ ပြောပြောပေါ့ ဒါကိုတော့ ကျနော်တို့ ကြိုဆိုရမယ့် ကိစ္စလို့ ကျနော်တို့ ကြိုဆိုရမှာပဲလေ ကျနော်တို့ အဲလိုပဲ ပြောချင်ပါတယ်။ ဒီ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေက ကျနော် တို့ တိုင်းရင်းသားတွေ လိုလားတဲ့ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု လမ်းကြောင်းက ဘယ်လိုမှ ရောက်ရှိနိုင်တဲ့ လမ်း ကြောင်းမဟုတ်ပါဘူး။ ဒါကြောင့် မရောက်ရှိအပြင် အဟန့်အတားလည်း ဖြစ်စေတဲ့ ဒီဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေ ဖြစ်တယ်ပေါ့။ ဒါကြောင့် CRPH အနေနဲ့ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေကို ဖျက်သိမ်းကြောင်း ကြောညာလိုက် တဲ့အပေါ်မှာကျတော့ ကျနော်တို့ အနေနဲ့ ကြိုဆိုပါတယ်။

မေး – နောက်တစ်ချက်က မနေ့က တစ်ရက်တည်းမှာပဲပေါ့နော် CRPH က ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တော့ ကြေညာစာတမ်းတစ်စောင် ထုတ်ထားတာကိုတွေ့ရတယ်။ အဲဒီအပေါ်မှာကော ဆရာ တို့အနေနဲ့ ဘယ်လိုသဘောထားရှိသလဲ။

နိုင်ဗညားမွန် – မနေ့က ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီ ပဋိညာဉ်ပေါ့နော။ ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီ ကြေညာစာတမ်း ထုတ် တဲ့အပေါ်မှာကျတော့ ယေဘုယျအားဖြင့်တော့ ဒါက ကျနော်တို့ ကြိုဆိုရမယ်လို့ ပထမအချက်အနေနဲ့ ပြောချင် တယ်။ ဒီဖက်ဒရယ် ပဋိညာဉ် ကြေညာစာတမ်းမှာ သူက အပိုင်း ၂ ပိုင်းရှိတယ်။ ပထမအပိုင်းကတော့ ကျနော်တို့ ဒီ အနာဂတ် ဖက်ဒရယ် တည်ဆောက်ရေးနဲ့ သက်ဆိုင်တဲ့ အခြေခံမူနဲ့ ဒုတိယ အပိုင်းမှာကျတော့ ကြားကာလ ဆိုင်ရာ အကောင်အထည်ဖော်ရေး ကိစ္စပေါ့။ ဒီကြားကာလ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ ဆိုင်ရာ အစီအမံများအပိုင်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအပိုင်းကိုကျတော့ ကျနော်တို့ တစ်အချက်အပေါ့လေ ယေဘုယျအနေနဲ့ ကျနော်တို့ ကြိုဆိုပါ တယ်။ အထူးသဖြင့် ဒီဖက်ဒရယ် ပထမအပိုင်းမှာ သူတို့ဦးတည်ချက် ရည်ရွယ်ချက်မှာပါတဲ့ တန်းတူရေးနဲ့ ကိုယ်ပိုင်ပြဌာန်းခွင့်ကို အာမခံသော ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေးဆိုတဲ့ ရည်ရွယ် ချက်နဲ့ သူတို့အပေါ်မှာ ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ ဒီ ရည်ရွယ်ချက်အပေါ်မှာကျတော့ ကျနော်တို့ တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ လို လားချက်နဲ့ ထပ်တူထပ်မျှဖြစ်တယ်လို့ မြင်ပါတယ်။

မေး – နောက်တစ်ချက်ကရော ဆရာ…

နိုင်ဗညားမွန် – နောက်ပြီးတော့ နောက် ၂ ချက်က ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စုရဲ့ အခြေခံမူထဲမှာကျတော့ ဖက်ဒ ရယ် ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေးဆိုင်ရာ လမ်းညွှန်အခြေခံမူထဲမှာ အဓိက အချက်ဖြစ်တဲ့ ဒီ ပြည်ထောင်စု အဖွဲ့ဝင်ပြည်နယ်များနဲ့ ပြည်နယ်များရှိ ပြည်သူတို့ရဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာက မူလပိုင်ရှင် ဖြစ် တယ် ဆိုတာ အတိအကျဖော်ပြထားတဲ့အပေါ်မှာ ဒါက ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု အချုပ်အခြာအာဏာက ပြည် နယ်သူပြည်နယ်သားမှာ လက်ထဲမှာ ရှိတယ်ဆိုတာ ဖော်ညွှန်းတာဖြစ်တယ်။ ဒါက ဒီဖက်ဒရယ် စစ်မှန်တဲ့ ဖက်ဒ ရယ် ပြည်ထောင်စုရဲ့ အခြေခံအချက်လို့ ကျနော်တို့ မြင်ပါတယ်။ နောက်တစ်ခုက အခြေခံမူထဲမှာပါတဲ့ သုံးထား တဲ့ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုရဲ့ အခြေခံ Principal ဖြစ်တယ်လို့ ကျနော်တို့ ယူဆတယ်။ ဒါကြောင့် ကျနော်တို့ ဝမ်းသာတယ်။ ကြိုဆိုတယ်လို့ ကျနော်တို့ ပြောရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

မေး – ဒီကြေညာစာတမ်းကနေ တိုင်းရင်းသားတွေ လိုလားတဲ့ ဖက်ဒရယ်နှင့် ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု၊ ကိုယ်ပိုင် ပြဌာန်းခွင့်၊ ကိုယ့်ကြမ္မာကိုယ်ဖန်တီးခွင့်၊ တန်းတူအခွင့်အရေး၊ အဲဒါတွေက တကယ်ပဲ ရနိုင်သလား။ ဆရာတို့ အနေနဲ့ ဘယ်လိုမြင်သလဲ။

နိုင်ဗညားမွန် – အခုကြေညာစာတမ်းက ကျနော်နားလည်မှုအရ ပြောရရင်တော့ ကျနော်တို့ အားလုံးရဲ့ အခြေခံ သဘောတူညီချက်ပေါ့၊ အခြေခံမူလို့ ပြောလို့ရတယ်ပေါ့နော်။ ဒီအခြေခံမူအပေါ်မှာ မူတည်ပြီးတော့ ဒီအခြေခံ သဘောတူညီချက်မှာ အခြေခံပြီးတော့ ရှေ့ဆက်ပြီးတော့ လုပ်ဆောင်ရမယ့် လုပ်ငန်းတွေ အများကြီးရှိပါသေး တယ်။ ဆိုတော့ တစ်အချက်က ကြေညာလိုက်တဲ့ ပဋိညာဉ်စာတမ်းပေါ်မှာ အခြေခံပြီးတော့
၂၀၀၈ အခြေခံဥပ ဒေကို ဖျက်သိမ်းလိုက်တဲ့အခါမျာကျတော့ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု ဆိုင်ရာ အခြေခံဥပဒေကို ကျနော်တို့ ဆက် လက်ပြီးတော့ ရေးဆွဲပြဌာန်းရအုံးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ နောက်တစ်ချက်က ယနေ့ကာလမှာ ဒီဖက်ဒရယ် ပြည် ထောင်စုကို သွားနိုင်ဖို့အတွက်ပေါ့ ယနေ့ကာလမှာ ကျတော့ ဒီ ယနေ့သွားနေတဲ့ လူထု တိုက်ပွဲ လူထု တော်လှန် ရေးကိုလည်း အောင်မြင်အောင် ဘယ်လိုလုပ်ဆောင်ရမလဲ ဆိုတဲ့အပိုင်းတွေလည်း အများကြီး မူတည်လိမ့် မယ် ထင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီ ၂ ချက်ကို ကျနော်တို့က ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ဖို့ လိုလိမ့်မယ်လို့ ကျနော်မြင်ပါ တယ်။

မေး – ဒီကြေညာစာတမ်းထွက်လာပြီးတဲ့နောက် ဝေဖန်သုံးသပ်မှုတွေ တစ်ချို့ဆိုရင် NLD အစိုးရပေါ့နော် ဒီ CRPH ကို အသေးစားအာဏာရှင်ဆန်သွားမယ့် ပုံစံမျိုး စိုးရိမ်မှု တွေရှိတယ်။ ဆရာတို့အနေနဲ့ အဲဒီအပေါ်မှာ ဘယ်လိုမြင် ပါ သလဲ။

နိုင်ဗညားမွန် – အထူးသဖြင့် သူတို့ရဲ့ ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီ ကြေညာစာတမ်း အပိုင်း ၂ မှာ ဖြစ်တဲ့ ကြားကာလ ဖွဲ့စည်း ပုံဆိုင်ရာ အစီအမံထဲမှာကျတော့ အချို့ အချက်တွေက မရှင်းတဲ့ အချက်တွေ ရှိနေသလိုလိုလို့ ကျနော်တို့ အဲလိုပဲ ခံစားမိပါတယ်။ အဲတော့ အထူးသဖြင့် ဒီဝန်ကြီးဌာန ဖွဲ့စည်းပုံတို့ နောက်ပြီးတော့ အစိုးရဖွဲ့စည်းပုံက လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ ဒီ ၂၀၀၈ ရဲ့ ဒီ Concept အောက်မှာ ဖြစ်နေသလား ဆိုတဲ့ သုံးသပ်မှုတွေလည်း ကျနော်တို့ အဲသလိုပဲ ကျနော်တို့ မြင်မိပါတယ်။ အဲတော့ ကျနော်မြင်တာက ဒီ Time Pressure ကြောင့် အချို့ အချက်တွေ က မရှင်းတဲ့ အချက်တွေ ပါနိုင်တာ ဖြစ်သလို အချို့ မပြည်စုံတဲ့ အချက်ပါနိုင်တယ်လို့လည်း နားလည် ချင်ပါ တယ်။ ဒါပေမယ့် ကျနော်ဆိုလိုတာ ဘယ်လိုပဲ ပြောပြော ဒီကောင်က အခြေခံရဲ့ အခြေခံ Agreement လို့ ကျ နော်ယူဆတဲ့အပေါ်မှာကျတော့ အချို့အချက်တွေမှာ ကျတော့ CRPH အနေနဲ့ အပေးအယူ အလျှော့အတင်း လုပ် နိုင်လိမ့်လို့ ယူဆပါတယ်။ ဒါကိုကျတော့ အသေ ဆုပ်ကိုင်ထားတာ မဟုတ်ဘူးလို့ အဲသလိုပဲ ကျနော်နားလည် မိ ပါတယ်။

မေး – ဆရာအနေနဲ့ တခြားရော ဘာများ ဖြည်စွတ်ပြောစရာများရှိသေးလဲ၊

နိုင်ဗညားမွန် – တစ်အချက်ကတော့ ဒီလုပ်ငန်း သဘောအရ ၂၀၀၈ ဖျက်သိမ်းကိုကျတော့ ဒီမှန်ကန်တဲ့ လုပ်ရပ် လို့ ကျနော် ဆိုချင်ပါတယ်။ ကြိုဆိုရမယ့် လုပ်ရပ်လို့ ကျနော် ဆိုချင်ပါတယ်။ နှစ်အချက်က ဒီ ပဋိညာဉ် စာ တမ်းက ကြိုဆိုရတဲ့ လုပ်ငန်းဆိုပေမယ့်လည်း တကယ်တမ်းကျတော့ အချို့အချက်အလက် တွေကျတော့ ကျန် ကောင်း ကျန်နိုင်တဲ့ အနေအထားမျိုးဖြစ်တယ်ပေါ့။ အထူးသဖြင့် ကြားကာလ ဖွဲ့စည်းပုံ ဆိုင်ရာ အစီအမံထဲမှာ ကျတော့ အချို့ပြောစရာ အချက်တွေတော့ နည်းနည်းရှိနေပါသေးတယ်။ ဒီအပေါ်မှာ ကျတော့ CRPH အနေနဲ့ ဆိုင်ရာ အင်အားစုများနဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပြီးတော့ အားလုံးပါဝင်နိုင်တဲ့ အနေအထားကို အားလုံး စုပေါင်းလက် ခံနိုင်တဲ့ အနေအထားမျိုးဖြစ်အောင်တော့ တချို့ဟာကျတော့ ပြင်ဖို့လိုလိမ့်မယ်လို့ ကျနော်အဲသလိုပဲ ပြောချင် ပါတယ် ခင်ဗျာ။

http://www.nmg-news.com/2021/04/01/13418